Strach, fobia i lęk. Domowe sposoby leczenia

» Stale aktualizowany artykuł o leczeniu fobii na LeczeniePRO.pl/strach-fobia-lęk »

Fobia to według klasycznej definicji, irracjonalny i nieadekwatny strach, który skłania do unikania codziennych i powszechnych miejsc, przedmiotów oraz sytuacji nie stanowiących problemu dla większości ludzi. Niektóre fobie są łagodne i nie zakłócają codziennego życia, inne bywają tak poważne, że uniemożliwiają wyjście z domu, pracę i kontakty towarzyskie. Zdarza się, że fobia współistnieje z depresją. W krajach rozwiniętych różnego rodzaju fobie dotykają 7-10% populacji.

Czynniki ryzyka


  • rodzinna tendencja do ujawniania się fobii - jeśli jedno z rodziców cierpi lub cierpiało na fobię, dzieci mogą wykazywać ponadprzeciętną skłonność w tym kierunku
  • przeżycie lęku związanego z rozstaniem
  • perfekcjonizm (wzorcowy choć filmowy przypadek to detektyw Monk ;)

Typowe objawy fobii



Powyższe objawy mają charakter przejściowy, później może przyjść przygnębienie i zawstydzenie.

Wyróżnia się ...

3 typy fobii


  • fobie zwykłe, czyli lęki przed przedmiotami, miejscami i sytuacjami
  • fobie socjalne, czyli strach przed większymi grupami ludzi
  • agorafobie to zjawiska złożone, wypływające z lęku przed nieznanymi miejscami 

Natomiast konkretnych rodzajów fobii jest mnóstwo - oto główne z nich:

  • panfobia - strach przed wszystkim
  • agorafobia - lęk przed otwartą przestrzenią i wyjściem poza dom (oddaleniem od znanego, bezpiecznego otoczenia i miejsca)
  • klaustrofobia - lęk przed ciasnymi i zamkniętymi pomieszczeniami (ograniczoną przestrzenią)
  • entomofobia - lęk przed owadami 
  • arachnofobia - strach przed pająkami
  • ofidofobia - strach przed wężami
  • agrizoofobia - strach przed dzikimi zwierzętami 
  • nozofobia - strach przed chorobami
  • aulofobia - strach przed instrumentami muzycznymi
  • iofobia - strach przed rdzą
  • achluofobia (nyktofobia) - strach przed mrokiem i ciemnością
  • akrofobia - lęk wysokości
  • amaksofobia - lęk przed prowadzeniem samochodu (na to cierpię, prawo jazdy robię 3-ci rok!;)
  • fobofobia - lęk przed lękiem
  • erytrofobia (hemofobia) - lęk przed widokiem krwi (towarzyszy bradykardia i omdlenia)
  • homofobia - lęk przed homoseksualizmem
  • ksenofobia - lęk przed obcymi ludźmi (cudzoziemcami)
  • neofobia - lęk przed nowością
  • teofobia - lęk przed Bogiem

Jak widać, przedmiotem fobii może być dosłownie wszystko. Według ekspertów, jest tyle rodzajów fobii, ile typów osobowości.

Fobie należy uznawać za lęk przed własnymi impulsami - lęk przed napadem panicznego strachu i utratą samokontroli. Osoby cierpiące na fobię zdają sobie z tego sprawę - mają świadomość, że ich lęk jest nieadekwatny do sytuacji. Przykładowo: podróżowanie samolotem podczas burzy budzi strach i mało kto go nie doznaje. Jednak jeśli na kilka tygodni przed wylotem powstaje paniczna obawa przed napadem strachu po wejściu do samolotu, ta reakcja jest nieuzasadniona i przesadna.

Domowe sposoby na fobie każdego rodzaju


Przełamywanie myślenia negatywnego pozytywnym. W sytuacjach lękowych pacjenta dręczą negatywne myśli i przerażające wyobrażenia, które w konsekwencji wzbudzają objawy fizyczne. Dlatego zamiast pozwalać na atak niekontrolowanego lęku, należy spróbować zawczasu opanować sytuację np. nie "ten pies mnie ugryzie" ale "pies jest na krótkiej smyczy i nie może mi zrobić krzywdy"

Neutralizacja negatywów przyjemnościami. Czasami warto zaangażować myśli, wyobrażenia i działania, które zwykle sprawiają przyjemność np. lęk przed wakacyjną podróżą samolotem może złagodzić myśl o wspaniałym urlopie w ciepłym kraju.

Walka ze strachem. Od reakcji ucieczkowej lepsza jest próba przezwyciężenia lęku - w tym celu zaleca się tzw. terapię przez ekspozycję. Polega ona na stopniowym wystawianiu chorego na działanie rzeczy wzbudzającej w nim lęk i przekonywaniu, że jego obawy nie znajdują uzasadnienia. Takie sukcesywne poddawanie się ekspozycji na bodziec może znacznie ułatwić oswojenie się z nim.

Przykładowo przezwyciężanie arachnofobii, czyli lęku przed pająkami należy rozpocząć od oglądania ich na zdjęciach, kolejny etap to patrzenie na martwe pająki, następnie na żywe, nawet kończąc wzięciem pająka do ręki. W ten łatwy sposób można się przekonać, że dotychczasowe obawy były wyłącznie bujną fantazją.

Satysfakcja z najmniejszego zwycięstwa w pokonywaniu lęku. Umiejętność normalnego funkcjonowania przy pewnym poziomie strachu już jest wielkim sukcesem. Nierealna jest próba całkowitego pozbycia się lęku, dlatego pokonanie najmniejszego etapu w terapii na ekspozycję należy traktować jako osobiste zwycięstwo. Wiara w siebie to pierwszy krok do sukcesu.

Osoby cierpiące na fobie zwykle są perfekcjonistami i niepotrzebnie stawiają przed sobą wygórowane wymagania, tymczasem terapia przez ekspozycję wymaga szczególnej łagodności dla siebie samego.

Powoli. Nad pozbyciem się fobii można pracować całymi tygodniami. Chodzi o trwały powrót do normalnego życia, dlatego trzeba być konsekwentnym i wytrwałym.

Zadania umysłowe odsuwają na dalszy plan strach i traumatyczne wyobrażenia, co uspokaja ciało i pozwala nad nim zapanować. Dlatego w momencie zbliżającego się lęku, należy zaangażować umysł w sterowalne zadania tj. odejmowanie po 3 od 1000, czytanie książki, głośne mówienie lub wykonywanie głębokich i świadomych wdechów.

Opracowanie własnej skali lęku od 1 do 10 pozwala zauważyć, że strach nie ma charakteru stałego - narasta i opada, pod wpływem określonych myśli lub działań, które należy spisać. Wiedza o tym, co budzi, nasila i łagodzi lęk, pozwala panować nad nim. Trzeba zidentyfikować przyczyny ataku i zachować spokój podczas napadu starając się zaakceptować ten stan.

Jak najmniej kofeiny. Osoby cierpiące na nawracające napady panicznego strachu są bardzo wrażliwe na kofeinę, co wiąże się z podobnymi objawami wywoływanymi przez te 2 czynniki.

Pomocne zioła to wszystkie te o działaniu uspokajającym i relaksującym.

Aktywność fizyczna. Ataki lęku powodują nadmierne gromadzenie się adrenaliny w organizmie, tymczasem ruch pozwala ją spalić. Dlatego próba relaksu na siedząco jest błędem, lepiej wstać i rozpocząć gimnastykę już w czasie napadu. Gdy strach wzbudza uczucie paraliżu należy rytmicznie napinać i szybko rozluźniać (relaksować) poszczególne grupy mięśni zaczynając od ud.

Ucho wewnętrzne może być odpowiedzialne za rozwój fobii. Według badań w 90% przypadków wszystkie zachowania wywodzące się z fobii są wynikiem wadliwego funkcjonowania ucha wewnętrznego, które steruje zmysłem równowagi - zaburzenia równowagi prowadzą do lęku wysokości, obawy przed upadkiem lub potknięciem. Dlatego w każdym przypadku fobii wskazana jest konsultacja otolaryngologiczna.

Strach. Fobia. Lęk. Porada lekarska


Gdy strach zaburza codzienne funkcjonowanie wymagana jest konsultacja lekarska. Wybór specjalisty jest bardzo istotny - musi być to kompetentny psycholog zajmujący się fobiami i innymi stanami lękowymi.

Główną metodą leczenia jest psychoterapia: terapia behawioralna lub kognitywna. Leki uspokajające i przeciwdepresyjne mogą być stosowane tylko krótkotrwale. Osoby cierpiące na agorafobię nie powinny czuć się samotne i opuszczone z tego powodu, dlatego wielu specjalistów oferuje także wizyty domowe.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz