Rozedma płuc. Objawy, leczenie i zapobieganie

» Stale aktualizowany artykuł o leczeniu rozedmy płuc na LeczeniePRO.pl/rozedma-płuc »

Rozedma płuc to nieodwracalne uszkodzenie struktury płuc skutkujące zaburzeniem ich funkcji. Rozedma z pęcherzami rozedmowymi to stan prowadzący do groźniejszej choroby o nazwie odma płuc, czyli wtargnięcie powietrza lub innych gazów do jamy opłucnej.

Najczęstsze przyczyny rozedmy płuc to palenie tytoniu (98%) i zanieczyszczenie środowiska, natomiast jej podstawowe objawy to duszność, kaszel, świszczący oddech, postępujące upośledzenie sprawności, niepokój oraz depresja. Ostateczne rokowanie to niewydolność oddechowa i śmierć.

Bardzo rzadko rozedmie nie towarzyszą dodatkowe schorzenia - z reguły jest powikłaniem przewlekłego zapalenia oskrzeli lub astmy.

Osoby zagrożone zmianami w płucach lub już na nie cierpiące muszą znać sposoby leczenia i profilaktyki rozedmy płuc, aby zrozumieć potencjalne ryzyko utraty zdrowia i życia.

Domowe sposoby na rozedmę płuc


Rzucenie palenia to niezbędny element skutecznego leczenia i zapobiegania rozedmy. Na odstawienie papierosów nigdy nie jest za późno! Rzucenie tytoniu w każdym wieku spowalnia rozwój choroby, a im wcześniej, tym skuteczniejsze leczenie. Dodatkowa korzyść to poprawa wydolności wysiłkowej.

Mechanizm jest prosty: dym tytoniowy przyciąga do płuc obojętnochłonne krwinki białe (neutrofile), które są głównymi komórkami krwi zwalczającymi czynniki chorobotwórcze; neutrofile produkują enzymy, których zadaniem jest atakowanie szkodliwych drobnoustrojów, ale w tym przypadku prowadzi to tylko do systematycznego niszczenia tkanki płuc.

W zdrowym organizmie działanie tych enzymów jest blokowane przez antytrypsynę, która jest podstawowym czynnikiem antyproteolitycznym, czyli hamującym rozkład białek ustrojowych.
Osoby niepalące rzadko cierpią na rozedmę, a jeśli tak się zdarza to przyczyną jest dziedziczne zaburzenie metabolizmu białkowego skutkujące niedoborem antytrypsyny.

Palenie bierne jest równie szkodliwe co aktywne. Zdarzają się przypadki raka płuc u niepalącego partnera osoby palącej, zwłaszcza po wielu lat wspólnego życia.

Uwaga na alergeny. Osoby cierpiące na rozmaite uczulenia wywołujące zaburzenia dróg oddechowych, powinny szczególnie unikać kontaktu z substancjami uczulającymi, gdy dodatkowo chorują na rozedmę.

Unikanie obszarów o zanieczyszczonym powietrzu.

Małe zmiany = duża różnica. Optymalna zmiana organizacji pozwala oszczędzić wysiłku przy wykonywaniu codziennych czynności. Należy poprawić wydolność oddychania i lepiej wykorzystywać mięśnie oddechowe np. można tak urządzić kuchnię, by wykonując zwykłe czynności, robić 5 kroków, a nie 10, jak do tej pory, może pomóc przesunięcie suszarki do naczyń bliżej zlewu lub kupno przesuwanego stolika z 3 półkami.

Regularna aktywność fizyczna jest bardzo istotna. Szczególnie wskazane są:

  • spacery, które angażują cały organizm
  • ćwiczenia poprawiające napięcie mięśni w kończynach górnych: trening z ciężarkami 0,5-1kg uruchamiający mięśnie szyi, barków i klatki piersiowej, uczy korzystania z tzw. pomocniczych mięśni oddechowych, które są bardzo ważne jeśli występują problemy oddechowe
  • pływanie oprócz uaktywniania mięśni całego ciała, dodatkowo umożliwia wdychanie wilgotnego powietrza

Częste jedzenie małych porcji. Wraz z rozwojem rozedmy powiększają się płuca - ulegają one rozdęciu z powodu zalegania powietrza w obszarze buli (pęcherzy) rozedmowych. Powiększone płuca spychają w dół przeponę i uciskają żołądek. Dlatego korzystniejsze może być jedzenie 6 małych posiłków dziennie zamiast 3 dużych. Optymalna dieta to dużo kalorii w małej objętości np. pokarmy wysokobiałkowe.

Należy pamiętać, że proces trawienia zwiększa zużycie tlenu, a organizm chorych z rozedmą jest często niedotleniony.

Kontrola wagi i utrzymanie prawidłowego ciężaru ciała. Dodatkowe kilogramy powodują większe zużycie energii, dlatego im bliżej normy wagowej, tym lepiej dla płuc. W przypadku zaawansowanej rozedmy pacjenci bardzo chudną. Większa praca przy oddychaniu powoduje dodatkowe zużycie energii, wówczas należy świadomie zwiększać podaż kalorii (pokarmy wysokobiałkowe).

Uregulowanie oddechu. Chorzy na zaawansowaną rozedmę nawet w stanie spoczynku oddychają chaotycznie, głębokie wdechy są przedzielane płytkim. Uporządkowanie ruchów oddechowych przynosi poprawę, przynajmniej doraźną.

Oddychanie przeponą to najbardziej wydajny sposób oddychania - u niemowląt odbywa się ono w sposób naturalny. Aby sprawdzić czy oddycha się przeponą należy przyjąć pozycję leżącą, położyć na brzuchu dużą książkę i obserwować, czy porusza się ona w rytm oddechu.

Ćwiczenie mięśni dróg oddechowych. Ich siła i sprężystość zwiększy się poprzez powolne wydychanie powietrza przez zaciśnięte wargi. Ćwiczenie to należy powtarzać codziennie przez 30 minut. Wydech powinien trwać 2 razy dłużej niż wdech.

Powyższe ćwiczenie ułatwia zastosowanie specjalnego ustnika z tworzywa sztucznego, który posiada pierścień na jednym końcu. Obracając ten pierścień zmienia się wielkość wylotu ustnika. Należy rozpocząć od maksymalnego przy głębokim wdechu i pełnym wydechu. Po opanowaniu oddychania przy jedynym ustawieniu, pierścień przestawia się na mniejszy otwór.

Zalecana jest także koordynacja oddechu w czasie wykonywania codziennych czynności. Wdech powinien przypadać na chwilę odpoczynku np. wchodząc po schodach, każdy kolejny stopień pokonuje się na wydechu przez zaciśnięte wargi, a w chwili przerwy nabiera się powietrza.

Kuracja witaminowa. Zaleca się przyjmowanie 2 razy dziennie, minimum 250mg witaminy C oraz 800jm witaminy E (dodatkowa suplementacja witaminą E wymaga konsultacji lekarza). Witaminy C i E to znane przeciwutleniacze, a w dymie tytoniowym znajdują się wolne rodniki silnie uszkadzające tkankę płuc.

Akceptacja choroby. Życie z rozedmą już nigdy nie będzie takie jak przed chorobą. Będzie trudniejsze i trzeba to przyjąć do wiadomości. Jednak poznanie sposobów łagodzenia objawów rozedmy ułatwia życie z nią.

Relaks. Przewlekły stres zwiększa zapotrzebowanie na tlen. Napięcie i lęk towarzyszące chorobie uruchamiają fizjologiczne mechanizmy obronne organizmu, które pogarszają jej przebieg, dlatego zapanowanie nad stresem jednocześnie oznacza zapanowanie nad reakcjami fizjologicznymi.

Skoncentrowanie myśli na bieżących zadaniach to dobry sposób zachowania równowagi emocjonalnej. Nie możliwe jest cofnięcie czasu i wyeliminowanie przyczyn rozedmy.

Małe cele do realizacji. Rozedmę należy potraktować jako chorobę ulegającą kontroli - nie wolno o niej myśleć jak o ciężkim, nieuleczalnym schorzeniu. To jeden z realistycznych małych celów, do których trzeba dążyć. Innym jest aktywność fizyczna, a postęp w wykonywaniu coraz trudniejszych ćwiczeń warto zapisywać, co pozwoli na łatwiejsze zaobserwowanie poprawy.

Wsparcie grupowe pomaga fizycznie i psychicznie. Statystyki dowodzą, że rehabilitacja grupowa zmniejsza częstość pobytów w szpitalu.

Normalne życie. Nie wolno unikać kontaktów społecznych i towarzyskich. Wiele osób chorych na rozedmę boi się wyjść z domu z obawy przed napadem duszności - z tego powodu nie wolno dopuścić do samotności i izolacji. W czasie ataku duszności najlepiej jeśli ktoś bliski jest w pobliżu.

Pomoc w opanowaniu podstawowych technik relaksacyjnych jest nieoceniona, wystarcza nawet pobyt z chorym i jego wsparcie przed oraz po ataku duszności.

Wolniej. Kolejna umiejętność, którą musi opanować osoba chora na rozedmę to zwolnienie tempa wykonywania wszystkich czynności życiowych - trzeba znaleźć własny, wolniejszy rytm.

Uwaga na spraye i aerozole - do płuc nie powinna przedostać się żadna substancja. Do układania włosów należy używać preparatów płynnych lub żelu, antyperspiranty tylko w kulce lub sztyfcie, środki czystości nigdy w sprayu.

Luźne ubranie. Odzież nie powinna ograniczać ruchów klatki piersiowej i brzucha. Najlepiej zrezygnować z noszenia pasków i obcisłych dżinsów, kobiety zamiast klasycznych biustonoszy powinny nosić podkoszulki.

Ziołolecznictwo w leczeniu rozedmy skupia się m.in. na oczyszczaniu organizmu z toksyn i zwiększeniu odporności. Pomocne środki to Ostropest plamisty, czyli roślina wspierająca wątrobę w detoksykacji ustroju oraz Colostrum, czyli tzw. siara (pierwsze mleko maki ssaka) pozyskiwana od zwierząt, która stanowi "pierwszą naturalną szczepionkę" wyjątkowo bogatą w substancje immunostymulujące.

1 komentarz:

  1. akceptacja choroby, zmiany nieodwracalne.. powaznie? co za bzdety!

    OdpowiedzUsuń