Co warto wiedzieć o działaniu insuliny?

Insulina jest hormonem wytwarzanym przez komórki trzustki. Odpowiada głównie za obniżenie poziomu cukru we krwi. Jeśli jest jej za mało, stężenie glukozy rośnie i może rozwinąć się cukrzyca. W leczeniu tej choroby stosuje się m.in. preparaty insulinowej, uzupełniające ilość hormonu we krwi.

Czym jest insulina?

Insulina to hormon peptydowy. Jest wytwarzany w komórkach beta wysp trzustki, tzw. wyspach Langerhansa. Powstaje tam tzw. proinsulina, która dopiero podczas wydzielania rozdziela się na peptyd C i właściwą insulinę. Ten hormon oddziałuje na metabolizm tłuszczów, węglowodanów oraz białek. Reguluje poziom cukru we krwi.

Produkcja insuliny w organizmie

Insulina jest produkowana głównie po to, aby zmniejszyć stężenie glukozy. Hormon trzustkowy zwiększa ilość cukru, który jest przenoszony do komórek organizmu. Dzięki temu dostarczona glukoza zmienia się w energię, a jej stężenie we krwi się obniża. Wyspy Langerhansa wytwarzają insulinę przez cały czas. Po zjedzeniu posiłku jej poziom wzrasta. Zbyt mała ilość hormonu niekorzystnie wpływa na gospodarkę węglowodanową. Stężenie glukozy nie zmniejsza się wtedy i może rozwinąć się cukrzyca.

W leczeniu wielu rodzajów tej choroby stosuje się insulinę. Może być wstrzykiwana lub podawana przy użyciu pompy insulinowej. Warto zachować ostrożność, stosując ją, aby nie obniżyć poziomu cukru zanadto. Ilość podawanego hormonu należy dostosować do zalecanej przez lekarza prowadzącego.

Insulina w leczeniu cukrzycy

W leczeniu cukrzycy stosuje się preparaty zawierające insulinę, które mają takie samo działanie jak hormon wytwarzany przez komórki trzustki. Obecnie pozyskuje się go w laboratoriach biochemicznych. Insulinę wytwarzają tam drożdże piekarskie oraz szczepy bakterii, takie jak pałeczka okrężnicy. Wcześniej hormon był pozyskiwany z trzustki zwierzęcej. Wyróżnia się insuliny klasyczne i analogi insulin ludzkich. Różnią się szybkością wchłaniania oraz czasem działania.

Krótko działające insuliny klasyczne to np. Polhumin R, Insuman Rapid, Actrapid penfill, Humulin R oraz Gensulin R. Należy je zastosować pół godziny przed jedzeniem. Okres, przez który jest skuteczna, to 8 godzin.

Pośredni czas działania mają insuliny, takie jak: Humulin N, Polhumin N, Gensulin N i Insuman Basal. Przyjmuje się je 1-1,5 godziny przed zjedzeniem posiłku i działa przez 24 godziny.

Przykładem mieszanki insuliny klasycznej o dwufazowym działaniu jest Gensulin M10. Analogi insuliny ludzkiej to preparaty, które można wstrzyknąć chwilę przed posiłkiem, a nawet 15 minut po jego zjedzeniu. Szybko działające analogi to Humalog, Apidra oraz NovoRapid. Do długo działających insulin analogowych należą Lantus, Abasaglar i Levemir. Mieszanki dwufazowe to natomiast: HomalogMig oraz NovoMix 30.