Hiperwentylacja. Szok tlenowy. Domowe sposoby

» Stale aktualizowany artykuł o hiperwentylacji na LeczeniePRO.pl/hiperwentylacja »

Hiperwentylacja (oddech holotropowy, szok tlenowy) to nadmierne oddychanie - zbyt szybki oddech, który najczęściej wywołany jest napadem paniki. Lęk powoduje u niektórych osób przyspieszenie i pogłębienie oddychania, choć organizm nie potrzebuje dodatkowej porcji tlenu.

Prowadzi to do obniżenia stężenia dwutlenku węgla we krwi i jej alkalozę, co w konsekwencji skutkuje zaburzeniami wielu procesów chemicznych regulujących pracę układu nerwowego - powstają objawy typowe dla stanu panicznego lęku.

Atak hiperwentylacji może trwać nawet kilka godzin, ale na ogół utrzymuje się przez 20-30 minut. Jednak chory ma wrażenie, że minęły wieki. Oddech holotropowy ma charakter nawracający.

Objawy hiperwentylacji

• przyspieszony rytm serca
• trudności w zaczerpnięciu powietrza
• wrażenie wewnętrznej wibracji
• mrowienie w całym ciele, szczególnie palców dłoni i obszaru wokół ust
• pogorszenie samopoczucia
• zawroty głowy
• zaburzenie widzenia
• w skrajnych przypadkach omdlenia

Przyczyny hiperwentylacji

• napady paniki, lęku, niepokoju i silne emocje
• choroby układu oddechowego
• choroby układu krążenia (zawał, zatorowość płucna)

Domowe sposoby zapobiegania i przerywania hiperwentylacji

Oddychanie do papierowej torebki trzymanej luźno przy ustach i nosie to powszechna metoda przerywania ataku. Wdychanie powietrza, wcześniej wydychanego do torebki zapobiega nadmiernemu wydalaniu dwutlenku węgla z organizmu, co ułatwia unormowanie jego stężenia we krwi i jednocześnie zapewnia dostarczenie tlenu. U wielu osób opisany sposób działa także zapobiegawczo - sama świadomość o posiadaniu przy sobie torebki pomaga ograniczyć częstotliwość ataków.

Jednak metoda dotyczy wyłącznie zdiagnozowanej hiperwentylacji towarzyszącej napadowi lęku - jeśli przyczyną szoku tlenowego jest zaburzenie układu oddechowego lub krążenia, owy sposób może doprowadzić do obniżenia już niskiego poziomu tlenu we krwi, co w skrajnych przypadkach może wywołać zawał serca. Osoby te nie powinny stosować opisanej techniki - w ich przypadku skuteczne i pozbawione ryzyka jest wsparcie psychologiczne i uspokajanie.

Ćwiczenia oddechowe, spokój i relaks. W pozycji siedzącej należy spróbować oddychać normalnie, nie nabierać przesadnie dużo powietrza i nie spłycać oddechu. Normalnie, czyli mniej więcej 1 wdech co 6 sekund - 10 wdechów na minutę. Taką 10-minutową sesję należy powtarzać 2 razy w ciągu dnia. Służy ona wyrobieniu nawyku spokojnego, regularnego i głębokiego oddychania. Pomocna może być także medytacja i joga.

Jak najmniej myśli o oddychaniu w życiu codziennym, oczywiście poza wspomnianymi sesjami treningowymi, które wymagają skupienia na sposobie oddychania. Należy porzucić myśli o oddechu i hiperwentylacji wykonując codzienne zadania.

Aktywność fizyczna niweluje stany lękowe i dodaje pewności siebie. Podczas ćwiczeń pewne przyspieszenie oddechu jest najzupełniej normalne.

Unikanie sytuacji ryzyka. Każdy powinien samodzielnie zidentyfikować sytuacje wywołujące w swoim konkretnym przypadku napady hiperwentylacji i spróbować wyeliminować je ze swojego życia.

Unikanie kofeiny. Każdy środek pobudzający to potencjalna przyczyna hiperwentylacji. Dlatego należy ograniczyć spożycie kawy, herbaty, coli i czekolady.

Rzucenie palenia. Wielowymiarowy i negatywny wpływ nikotyny na organizmy żywe jest powszechnie znany, a dodatkowo wykazuje ona działanie pobudzające.

Hiperwentylacja. Porada lekarska

Jest niezbędna po pierwszym ataku hiperwentylacji - specjalista musi określić przyczynę. Choć zdarza się to rzadko, szok tlenowy może oznaczać chorobę płuc (np. zapalenie płuc), zakażenie krwi, zatrucie lub zawał serca.

Tematy pokrewne

Astma
Choroba wieńcowa